Veiligheid
Op deze pagina leer je alles over veiligheid wanneer het gaat om een elektrisch voertuig.
Leerdoelen:
- Je weet waarom een elektrisch voertuig gevaarlijk kan zijn
- Je weet welke PBM’s er nodig zijn bij het werken aan een elektrisch voertuig
- Je weet wat er nodig is om aan een elektrisch voertuig te werken
Spanning voertuigen
Wie weleens aan een klassieker heeft gesleuteld weet misschien wel dat de eerste gangbare brandstofauto’s op 6 volt werkten (auto’s die ouder zijn dan 40 jaar). Tegenwoordig werken brandstofauto’s op 12 Volt en bedrijfswagens/de grotere 4×4’s op 24 Volt. Het verhogen van de spanning zorgt ervoor dat het elektrisch systeem minder storingsgevoelig is.
Een elektrisch/hybride voertuig heeft twee verschillende elektrische systemen aan boord. Een 12 Volt systeem voor alle gangbare systemen zoals de radio, lampen, ruitenwissers enz. en een hogere spanningssysteem voor de aandrijving van de auto en soms ook wel voor de verwarming.
Bij een MHEV (Mild Hybrid Electric Vehicle) is de spanning meestal 48 Volt. Bij de overige elektrische voertuigen is deze spanning vele malen hoger en ligt de spanning tussen 400 tot 600 Volt. In de praktijk wordt deze spanning vaak hoogspanning genoemd wat helaas niet waar is. Hoogspanning begint bij 1500 Volt. Bij 1500 Volt moeten we denken aan de spanning die op de elektriciteitsmasten staan.
Ondanks dat 400 tot 600 volt behoort tot de laagspanning, is deze spanning erg gevaarlijk. Check de volgende video maar eens!
PBM’s
Het werken aan een systeem van 400 tot 600 Volt kan dus erg gevaarlijk zijn zoals te zien was in de video hierboven. Wil dit zeggen dat het werken aan een systeem van 6, 12, 24 of 48 volt niet gevaarlijk is? Ook bij deze systemen moet je goed opletten, maar raak jij de pluspool en de minpool met je handen tegelijkertijd aan, dan loop jij nog geen gevaar. Maak je kortsluiting doormiddel van een stuk gereedschap, dan kun je brandwonden oplopen en zelfs problemen krijgen met een accu die mogelijk kan ontploffen.
Terug naar de elektrische auto en het 400 tot 600 Volt systeem. Ga je werken aan dit systeem, dan moet je onder andere gebruik maken van de PBM’s zoals in het filmpje. Deze zijn:
- Handschoenen i.v.m. de hoge spanning
- Gezichtsbescherming zoals een gelaatscherm ter bescherming van de hoge spanning
Specifiek voor het werken met een elektrisch voertuig:
- Speciale vloermat ter isolatie tussen de monteur en de grond
- Afzetting van de werkplek m.b.v. paaltjes en kettingen/lint. Dit om een gevaarlijke werkplek aan te duiden en als monteur ongestoord te werk kunt gaan
Gereedschap
Naast alle PBM’s moet je ook werken met speciaal geschikt gereedschap bij hoogspanning systemen. Dit gereedschap is te herkennen aan het VDE keurmerk wat staat voor Verein Deutsche Elektriker (in het Nederlands, vereniging van Duitse elektriciens). Het VDE gereedschap biedt veiligheid door betere en duidelijk meer isolatie dan doorsnee gereedschap en biedt bescherming tot 1000 Volt. Gebruik je dit gereedschap, besef dan nog steeds dat je niet 100% veilig bent, gebruik altijd je verstand. Hieronder enkele voorbeelden van VDE gereedschap.
Het lijkt misschien wat overdreven, maar een klein foutje kan grote gevolgen hebben!
Elk elektrisch voertuig met de hoogspanning, wordt gekenmerkt door de oranje kabels. Check de afbeelding hiernaast maar eens. Dit is het gezicht onder de motorkap van een elektrische VW e-Golf. De oranje kabels van het hoogspanning circuit zijn niet te missen! Zijn deze kabels beschadigd of ga je iets doen met deze kabels, dan moet je de PBM’s gebruiken!
Maar voordat je er iets mee mag doen, moet je het accupakket loskoppelen/uitschakelen. Dit doe je met een schakelaar in de buurt van de accu. Afhankelijk waar de accu zit en met welk voertuig je te maken hebt, kun je deze vinden achter de achterbank, in de kofferbak of in het middenconsole in de buurt waar normaal gesproken de handrem zit. De video hieronder laat zien waar de schakelaar zit bij een Nissan Leaf. De afbeelding naast de video laat zien hoe zo’n schakelaar/jumper eruit ziet als hij verwijderd is.
Krijg jij later met een elektrisch voertuig te maken?
Als jij monteur wilt worden, dan zul je ongetwijfeld te maken krijgen met de elektrische voertuigen. Maar ga je eraan werken, dan moet je eerst de cursus NEN 9140 succesvol afronden zodat je zeker weet hoe jij veilig kan werken aan deze voertuigen. Vaak is deze cursus binnen een paar dagen af te ronden en wordt het door je werkgever georganiseerd.
Test je kennis
